“NAGPANGGAP AKO NA MAHIRAP PARA MAKITA KUNG SINO ANG TAONG MAAASAHAN—PERO ANG UNANG TAONG PINAGKATIWALAAN KO… SIYA ANG PINAKANAKASIRA NG BUHAY KO.”
Ako si Rafael, 35.
Mayaman ako.
Hindi mayamang-sapat—kundi mayamang tipong hindi ko na mabilang ang accounts ko.
CEO ng kumpanyang itinayo ko mula sa wala.
Pero habang lumalaki ang negosyo ko,
lumiliit ang tiwala ko sa mundo.
Lahat ng taong nagpalibot sa akin—
may gusto.
May hinihingi.
May inaasam.
Walang totoo.
Walang buong puso.
Kaya isang araw,
napagod ako.
At ginawa ko ang desisyon na nagbukas sa sugat na hindi ko akalaing meron pa sa loob ko.
Nagpanggap akong mahirap.
Hindi para maglaro.
Hindi para magpatawa.
Kundi para malaman…
Sino ba ang tatayo sa tabi ko kung wala akong pera?
ANG BUHAY NG TAONG WALANG DANGAL SA MATA NG IBANG TAO
Iniwan ko ang sasakyan kong milyon ang halaga.
Nagsuot ako ng lumang jacket, rubber shoes na halos mabutas,
at lumipat sa maliit na boarding house.
Walang kahong mamahalin.
Walang relo.
Walang pagkakakilanlan.
Lamang ang pangalan ko: “Rafa.”
Doon ako unang nakilala ni Lyn—isang babaeng payat, mahinahon, mukhang mabait.
Nagtatrabaho siya sa karinderya.
Nakipag-usap siya sa akin noong unang araw ko sa boarding house.
“New boarder ka?
Ako si Lyn. Kung may kailangan ka, sabihin mo lang ha?”
Ngumiti ako.
Pakiramdam ko may mabait pang tao sa mundo.
Hindi ko alam…
iyon ang unang pagkakamali ko.
ANG BABAENG AKALA KO TAGAPAGLIGTAS, PERO TUNAY NA TAGAPAG-BAGSAK
Isang gabi,
na-highblood ako.
Nahilo.
Nanginig ang kamay ko.
Si Lyn ang unang nag-alalá.
“Rafa, okay ka lang?! Halika rito, umupo ka—kuha lang ako ng tubig!”
Hinawakan niya ang balikat ko.
Binigyan ako ng gamot.
Tinawagan ang kapitbahay.
Nagpapasalamat talaga ako.
At doon nagsimula ang lahat—
ang mga kwentuhan namin,
ang pagtawa,
ang pakiramdam na hindi na ako nag-iisa.
At unti-unti…
nagtiwala ako sa kanya.
Lyn ang unang taong pinagsabihan ko tungkol sa pamilya ko,
sa takot ko,
sa sakit ko.
Hindi ko sinabi na mayaman ako—
pero sinabi ko kung gaano ako nagtatangkang magtiwala.
At sinabi niya:
“Dito ka lang, Rafa.
Hindi kita iiwan.
Hindi lahat ng tao masama.”
Sa unang beses sa matagal na panahon…
Naniwala ako.
ANG ARAW NA NADISKUBRE KO ANG WALANG HANGGANANG PANLOLOKO
Isang gabi,
pag-uwi ko mula sa maliit kong part-time job (acting poor),
narinig kong may nagsisigawan sa boarding house.
Pumasok ako.
At nakita ko—
si Lyn.
Kausap ang isang lalaking hindi ko kilala.
Hinawakan niya ang pera ko.
Ang pera sa kahon ko—
lahat ng naipon ko mula sa “mahirap na buhay” ko.
“Ito na lahat.
Pero bitawan mo na ako, please!” sigaw niya.
“Tanga ka ba?
Hindi ko kailangan ang pera mo—
kailangan ko ang pera ng lalaki mong uto-uto!”
Natulala ako.
Ang lalaki?
Boyfriend niya.
At ang lahat ng ipinakita niyang kabaitan?
Script.
Acting.
Panlilinlang.
Para makuha niya ang tiwala ko.
Para makuha niya ang pera ko.
At nang makita niya ako sa pinto,
nag-iba ang mukha niya—hindi dahil nahuli ko siya,
kundi dahil walang hiya siyang ngumiti.
“Rafa, pasensya na ha.
Kailangan lang talaga namin…”
Pero hindi ako nakasalita.
Hindi ako nakaiyak.
Hindi ako nakagalaw.
Parang nawala ang lakas ko sa loob ng isang iglap.
At noon ko lang naramdaman:
Mas masakit pa pala ang pagtitiwala sa maling tao
kaysa mawalan ng lahat ng pera sa mundo.
ANG PAGBABALIK NG TUNAY NA AKO
Kinabukasan,
umalis ako.
Tahimik.
Hindi nagpaalam.
Bumalik ako sa tunay kong condo.
Sa tunay kong sasakyan.
Sa tunay kong trabaho.
At doon ko narealize:
Hindi ako nasaktan dahil ninakawan nila ako.
Nasaktan ako dahil naniwala ako
na may mabuting puso pa sila—
na may taong maninindigan sa akin kahit wala akong pera.
Pero may irony sa buhay.
Pagkatapos ng ilang araw,
dumating sila Lyn sa opisina ko.
Hindi nila alam CEO ako.
Nakiusap siya:
“Sir… please… baka puwedeng ma-reconsider n’yo application ko.
Kailangan ko po talaga ng trabaho.”
At lumingon ako.
Nagkatitigan kami.
Nawala ang kulay sa mukha niya.
Nanginginig ang labi niya.
“R-Rafa…?”
Inangat ko ang tingin.
“Rafael Montaire.”
“Ang taong niloko mo.”
Napahimas siya sa dibdib, parang mawawalan ng malay.
Kinabig siya ng boyfriend niya,
pero hindi pa rin ako tumigil.
“Hindi ko kailangang gantihan ka.
Kasi binigyan mo na ako ng pinakamahalagang aral sa buhay…”
Lumapit ako ng dahan-dahan.
“…hindi ko dapat hanapin ang mabubuting tao sa pamamagitan ng pagsubok—
dapat ko hanapin ang lakas sa sarili ko para hindi masira kapag nagkamali ako.”
Tumulo ang luha sa pisngi niya.
Hindi dahil sa hiya—
dahil sa pang-unawa niyang nawala siya nang tuluyan sa buhay ko.
Hindi ko sila pinalayas.
Pero hindi ko sila tinulungan.
At habang naglalakad sila palabas ng building,
ramdam ko ang bigat na bumitaw sa dibdib ko.
EPILOGO — ANG KATOTOHANANG NATUTUNAN KO
Ngayon,
Hindi na ako naghahanap kung sino ang mapagkakatiwalaan.
Hinahanap ko
kung sino ang nagbibigay-kahulugan sa buhay ko
kahit walang garantiya.
Dahil minsan…
Ang taong akala mong tagapagligtas—
siya pala ang magpapabagsak sa’yo.
Pero ang pagbagsak na iyon…
doon nagsisimula ang tunay mong lakas.
