“NAGDALA LANG AKO NG ISANG BASKET NG PRUTAS PARA BISITAHIN ANG NAGKASAKIT KONG NOBYO — PERO NANG PALITAN NG NANAY NIYA ANG HANDAAN NG MGA Ulam AT IPRITO LANG ANG MURANG GULAY PARA SA HARAP KO… ANG ISANG LINYANG SINABI KO ANG NAGPATIGIL SA LAHAT SA KWARTO.”
Ako si Riva, 20.
Hindi mayaman.
Hindi sosyal.
Nakatira lang sa maliit na kubo sa bundok.
Nagtatrabaho sa palengke, nagtitinda ng gulay at prutas.
At siya naman si Calix, 21—
ang unang lalaking tumulong sa’kin nang masagi ko ang basket ko sa campus.
From there…
nahulog ako, dahan-dahan, tahimik.
Isang linggo nang may trangkaso si Calix.
Hindi makapasok.
Hindi makalabas.
At naawa ako—
kaya nag-ipon ako ng konting kita ko
para bilhan siya ng isang maliit na basket ng prutas.
Hindi mahal.
Hindi imported.
Pero galing sa puso ko.
Hindi ko akalain ang sakit na mararamdaman ko pagdating ko sa bahay nila.
ANG ARI-ARIAN NA NAGPATAHIMIK SA AKIN
Pagdating ko sa bahay nila…
hindi ito bahay.
Mansion.
Marble flooring.
Crystal chandelier.
Mga painting na hindi ko mabasa ang presyo.
Napahiya ako agad.
Halos di ko maitaas ang basket ko.
Pagbukas ng pinto ng mama ni Calix…
nag-iba ang hangin.
Mama: “Ikaw si Riva?”
Ako: “O—opo po. Bumisita lang po ako—ito po…” iniabot ang prutas
Mama (nakataas-kilay): “Ah… prutas.”
Tumingin siya sa basket na parang binigay ko ay supot ng basura.
Tinawag niya ang isang katulong.
Mama: “Ilagay mo ’yan sa kusina. Huwag ipatong dito.”
Para akong binuhusan ng yelo.
ANG PAGPAPALIT NG ULAM
Pumasok ako sa dining area.
May nakahanda na:
• crispy pata
• baked salmon
• pasta
• fruit salad
• steaks
Pero nang pumasok ako…
biglang tinakpan ng mama niya ang lahat ng pagkain
na may halatang pagmamadali.
At ang iniwan lang niya sa gitna ng mesa ay isang mangkok ng ginisang gulay.
Naiwan akong nakatayo.
Mama: “Ay eto na lang. Ito mas… bagay sa panlasa mo, hija.”
Tumawa pa ang pinsan ni Calix.
Pinsan: “Hindi siguro siya kumakain ng steak. Baka mabigla tiyan.”
Humigpit ang dibdib ko.
Gusto kong umalis.
Gusto kong umiyak.
Pero naalala ko si Calix.
ANG PAGPASOK NI CALIX
Lumabas siya mula sa kwarto,
mahina pero nakangiti.
Calix: “Riva… salamat sa pagpunta.”
Ako: “Oo, nagdala ako ng—”
Hindi ko na natapos.
Kinuha agad ng mama niya ang braso ni Calix.
Mama: “Anak, magpahinga ka. Huwag kang lumapit masyado.”
Pero umupo si Calix sa tabi ko.
Calix: “Ma, bakit gulay lang ang nasa mesa?”
Mama: “Ay anak… para kay Riva ’yan. Hindi siya sanay sa ganitong pagkain.”
Tahimik ang lahat.
Tumingin sila sa akin
na parang ako ang dahilan bakit pinagpalit nila ang mga ulam.
At doon…
pumutok ang dibdib ko.
ANG LINYA NA NAGPATAHIMIK SA BUONG KWARTO
Tumayo ako.
Mataas ang ulo.
Huminga ng malalim.
Ako: “Pasensya na po, Ma’am…
hindi po ako napunta dito para kumain.”
Tahimik sila.
Ako: “Hindi ako napunta rito para humingi ng ginhawa…
dahil alam ko pong wala ako nun.”
Napatingin sila—lahat.
Tumingin ako kay Calix,
may luha sa gilid ng mata.
Ako: “Nandito ako…
hindi dahil sa pagkain, hindi dahil sa yaman, hindi dahil sa mesa n’yo—
nandito ako dahil mahal ko ang anak ninyo.”
At doon nanginig ang labi ng Mama niya.
Pero hindi pa tapos.
Ako: “At kung kailangan kong pumunta rito nang may dalang prutas na mababa sa pamantayan n’yo…
okay lang.”
Nanlaki ang mata ng pinsan, ang lola, ang mama niya.
Ako: “Dahil kahit murang prutas ang kaya ng bulsa ko…
totoo ang intensyon ko.”
Tahimik.
Walang kumibo.
Ako: “Pero ang tanong, Ma’am…
totoo po ba ang sa inyo?”
At “BOOM.”
Para akong naghulog ng bato sa gitna ng lawa.
ANG TINIG NG ANAK NILA
Tumayo si Calix.
Galit.
Namumula.
Calix: “Ma, bakit naman ganyan?
Si Riva ang nag-iisang taong tumulong sa’kin sa school nang wala kayong alam.
Siya ang nagdala sa’kin ng pagkain, notes, gamot…
habang kayo nasa meeting.”
Natahimik ang lahat.
Calix: “Huwag n’yo siyang bastusin sa bahay ko.”
BAHAY KO.
Iyon ang sabi niya.
Nag-iba ang mukha ng lahat.
EPILOGO — ANG PAG-ALIS KO NA MAY KAGANDAHANG LOOB
Pag-alis ko, humabol si Calix.
Calix: “Riva, sorry sa kanila.
Ako na ang bahala.”
Ako: “Hindi ko kailangan ng proteksyon mo, Calix…
kailangan ko lang malaman kung totoo ang mahal mo.”
Hinawakan niya ang kamay ko.
Calix: “Totoo, Riva. At hindi ko hahayaang tratuhin ka nila ng mas mababa.”
Sa likod namin,
ang Mama niya…
nakaluhang tahimik,
halatang nahiya
at natamaan ang sinabi ko.
ARAL NG ISTORYA
Minsan ang dala mong prutas
ay mas mabigat at mas busog
kaysa handaan ng mayayaman—
kapag ang intensyon mo ay puso,
hindi pagpapakitang-tao.
