“MINAMALIIT KO ANG TATAY KO DAHIL TAXI DRIVER LANG SIYA — PERO NOONG ARAW NA MALAMAN KO ANG KATOTOHANAN, DOON KO NALAMAN NA WALA NANG MAS TITINDI PA SA PAGMAMAHAL NIYA.”
Ako si Kevin, 21 taong gulang.
Lumaki akong may galit na hindi ko maipaliwanag — galit sa kahirapan, galit sa amoy ng pawis, galit sa pagiging ordinaryo.
At higit sa lahat, galit ako sa tatay kong taxi driver.
Para sa akin noon, siya ang simbolo ng kahirapan.
Habang ang mga kaklase ko ay dinadala sa eskwelahan ng sasakyan, ako naman ay sinasakay niya sa taxi na ginamit pa niya magdamag.
Amoy pawis, amoy gasolina — at oo, amoy pagod.
Madalas kong sabihing,
“Tay, huwag mo na akong ihatid. Nakakahiya.”
Ngumiti lang siya.
“Sige, anak. Pero mag-iingat ka, ha?”
Hindi ko alam na bawat salitang “nakakahiya” na binibitawan ko,
parang kutsilyong itinutusok ko sa puso niya.
ANG ANAK NA HINDI MARUNONG MAGPASALAMAT
Lumaki akong sanay na nagrereklamo.
“Bakit luma ang cellphone ko?”
“Bakit hindi ako gaya ng mga kaklase ko?”
“Bakit hindi ka gaya ng tatay nila na may kotse, hindi taxi?”
Tuwing gabi, uuwi si Tatay, pawisan, pagod, at may mga sugat sa kamay.
Pagod na pagod na siya pero lagi niyang tanong,
“Kumain ka na ba, anak?”
Sasagot ako,
“Oo, Tay,” kahit minsan hindi pa — kasi ayokong marinig ‘yung boses niya.
Minsan, habang nag-aaral ako, narinig ko siyang bumulong kay Nanay:
“Kung may mas maganda akong trabaho, ‘di sana hindi siya nahihiya sa akin.”
Tahimik lang ako noon, pero sa loob ko, may kirot.
Ayokong tanggapin, pero nahihiya talaga ako sa kanya.
ANG ARAW NG PAGKATAKOT
Isang gabi, hindi umuwi si Tatay.
Tumawag si Nanay sa akin, nanginginig ang tinig.
“Anak… nasangkot sa aksidente ang tatay mo.”
Parang biglang huminto ang mundo ko.
Tumakbo ako sa ospital, pawisan, nanginginig, umiiyak.
Pagdating ko ro’n, nakita ko siya — nakahiga, may benda sa ulo, at nakangiti pa rin.
“Anak…” mahina niyang sabi.
“Pasensiya ka na kung hindi kita naihatid kanina. May tinulungan lang akong pasahero.”
Napaupo ako sa gilid ng kama niya, pinisil ang kamay niyang magaspang at malamig.
Ngayon ko lang napansin — ang bawat kalyo sa kamay niyang ‘yon ay bunga ng pagod para sa akin.
Lumapit si nurse at mahina niyang sinabi:
“Alam mo ba, anak, kung bakit siya naaksidente?
May batang pasahero na muntik masagasaan, tinigil ng tatay mo ang taxi para iligtas. Siya ang nasaktan kapalit.”
Parang may sumabog sa dibdib ko.
Hindi ko alam kung luha o hiya ang una kong naramdaman.
‘Yung tatay na tinatawag kong “nakakahiya” —
siya pala ang pinakatapat at pinakamatapang na taong nakilala ko.
ANG ARAW NG PAGBABAGO
Ilang buwan matapos siyang gumaling, graduation ko sa kolehiyo.
Hindi ko inasahan na makakapunta siya — pero naroon siya, naka-barong na hiniram pa sa kapitbahay, may ngiti sa labi, at hawak ang lumang cellphone para mag-picture.
Nang tawagin ang pangalan ko, akala ko masaya lang ako dahil natapos ko na ang pag-aaral.
Pero nang makita ko siyang nakatayo sa likod, nakangiti, doon ako tuluyang humagulgol.
Pag-akyat ko sa entablado, humawak ako sa mikropono.
Tahimik ang buong auditorium.
“Gusto kong pasalamatan ang isang taong dati kong ikinahihiya.
Ang taong laging pawisan, amoy gasolina, pero kailanman hindi napagod mahalin ako.
Ang tatay kong taxi driver.”
Tahimik.
Walang gumalaw.
Lahat nakatingin sa kanya, habang umiiyak akong nagsasalita.
“Habang ako ay natutulog, siya ay nagmamaneho.
Habang ako ay nagrereklamo, siya ay nagsasakripisyo.
At habang ako ay nahihiyang tawagin siyang tatay,
siya naman ay ipinagmamalaki akong anak sa bawat pasaherong nakasakay sa taxi niya.”
At doon, nagsimula nang umiyak ang lahat.
Ang mga kaklase kong dating nakayuko sa akin, ngayon ay pumapalakpak.
Si Tatay, umiiyak na nakangiti, sabay sigaw:
“Anak, proud ako sa’yo!”
Lumapit ako, kinuha ang medalya, at isinuot sa kanya.
“Tay, ito po talaga ang para sa inyo.
Kasi kayo ang nagtulak sa akin, kahit ‘yung gasolina niyo, pagod na.”
Yumakap siya sa akin nang mahigpit.
“Anak, salamat. Sulit lahat ng biyahe ko.”
ANG AMA NA PINAKAMAHALAGA
Ngayon, ako na ang nagtatrabaho sa isang kompanya, at tuwing gabi, dumadaan pa rin ako sa terminal ng mga taxi.
Kapag nakakita ako ng driver na pawisan, ngumingiti ako.
Kasi nakikita ko kay Tatay ang lahat ng sakripisyo ng mga amang tahimik lang na nagmamahal.
Hindi na ako nahihiya ngayon.
Sa halip, palagi kong sinasabi sa lahat:
“Oo, taxi driver ang tatay ko.
Pero sa kanya ko natutunan kung paano magmaneho sa tamang direksyon ng buhay.”
