“MAY BATA NA LUMAPIT SA AKIN AT NAGSUMAMO NG ISANG BASO NG TUBIG NA MAY YELO — HINDI KO SIYA PINAGBIGYAN. MAKALIPAS ANG ILANG TAON, SIYA ANG DOKTOR NA NAGLIGTAS SA BUHAY KO.”
Maalinsangang hapon iyon noong taong 2009.
Ako si Tomas, may-ari ng maliit na sari-sari store sa gilid ng kalsada.
Isa akong taong simpleng mamumuhay — maagang gumigising, nagtitinda ng yelo, softdrinks, kape, at kung anu-ano.
Minsan mainitin ang ulo, lalo na kapag maraming utang at kakaunti ang bumibili.
Sa araw na iyon, mainit na mainit ang panahon. Halos matuyo na ang dila ko sa uhaw, pero patuloy pa rin akong nagbabantay ng tindahan.
Habang nag-aayos ako ng mga bote, may lumapit na batang marumi ang damit, pawisan, at walang tsinelas.
“Kuya… pwede po bang makahingi ng isang baso ng tubig na may yelo?”
Tumingala ako. Mga sampung taong gulang lang siguro siya.
Maputi ang ngiti, pero halatang gutom.
“Wala ka bang pera?” tanong ko, medyo may inis.
Umiling siya, sabay sabi:
“Wala po, kuya. Uhaw lang po talaga ako. Kahit konting tubig lang.”
Napabuntong-hininga ako.
Pagod na ako noon, masama pa ang loob ko dahil kakaunti ang benta.
“Hindi ako charity, bata. Bumili ka kung gusto mo. Hindi libre ang tubig dito.”
Nanahimik siya.
Tumango lang, saka dahan-dahang lumakad palayo.
Pagtingin ko, tumigil siya saglit sa may poste, at saka tumingala sa langit, parang nagdarasal.
Binalewala ko lang.
“Ang daming batang tamad ngayon,” sabi ko sa sarili ko.
At tuloy lang ako sa pagtitinda.
ANG PAGLIPAS NG PANAHON
Lumipas ang mga taon.
Dumating ang 2020, at ako’y may edad na, halos animnapu na.
Hindi ko na pinapatakbo ang tindahan ko nang dati. Mas madalas na akong nasa bahay, mahina na ang tuhod, at may iniindang sakit sa puso.
Isang araw, habang naglalakad ako papunta sa palengke, bigla akong nahilo.
Nanginig ang katawan ko, at bago pa ako makasigaw ng tulong —
bumagsak ako sa gitna ng kalsada.
Pagdilat ng mata ko, puting kisame na ang nakita ko.
Amoy alcohol, tunog ng mga makina, at malamig na hangin ng ospital.
May nurse sa gilid ko, at may isang lalaking nakaputing coat na may stethoscope sa leeg.
“Sir, gising na po kayo?” sabi niya, may malambing na tinig.
“Ako po ang nag-opera sa inyo kagabi. Inatake po kayo sa puso.”
Mahina kong tinanong:
“Sino ka, hijo?”
Ngumiti siya.
“Ako po si Dr. Nathan Villanueva.”
Parang pamilyar ang pangalan, pero di ko agad mawari kung saan ko siya nakilala.
ANG PAGKILALA
Makalipas ang dalawang araw, habang inaalagaan niya ako sa ospital, napansin kong napakabait niya.
Hindi lang siya basta doktor — kinakausap niya ang mga pasyente, tinatawanan ang mga bata, at may respeto sa lahat.
Hindi tulad ng iba, walang yabang, walang distansya.
Isang gabi, habang tahimik kami, nagtanong siya:
“Sir Tomas… natatandaan niyo po ba ako?”
Napakunot-noo ako.
“Pasensiya na, hijo, mahina na ang memorya ko. Kilala ba kita?”
Ngumiti siya, malungkot pero may lambing.
“Ako po ‘yung batang lumapit sa tindahan niyo dati. Humingi ng isang baso ng tubig na may yelo.”
Parang may dumagundong sa tenga ko.
Parang bumalik lahat ng tunog ng 2009 — ‘yung init, ‘yung pagod, at ‘yung mukha ng batang lumakad palayo na may lungkot sa mata.
Hindi ako agad nakapagsalita.
“Ako ‘yon, Sir. ‘Yung hindi niyo pinagbigyan. Pero hindi po ako nagalit.
Ang araw na ‘yon, nagturo sa’kin ng mahalagang aral:
na sa buhay, hindi lahat ng tao mauunawaan ang pinagdadaanan mo —
pero puwede mong piliing maging mabuti pa rin.”
Tumulo ang luha ko.
“Anak… pasensiya ka na. Matanda na ako, at siguro dahil sa hirap ng buhay, naging matigas ang puso ko noon.”
Ngumiti lang siya.
“Wala pong dapat ihingi ng tawad. Kung hindi dahil doon, baka hindi ako naging doktor.
No’ng araw na ‘yon, nang di ako bigyan ng tubig, nangako ako sa sarili ko —
paglaki ko, magiging tao ako na magbibigay ng tulong, hindi ng pagtanggi.”
ANG PAGBABAGO
Pagkatapos kong ma-discharge, buwan-buwan akong bumibisita sa ospital hindi para magpagamot, kundi para magpasalamat.
Tuwing makikita ko si Dr. Nathan, lagi kong sinasabi:
“Anak, salamat.
No’ng araw, tinanggihan kita ng isang baso ng tubig.
Pero ngayon, binigyan mo ako ng isa pang pagkakataon sa buhay.”
At kapag ngumingiti siya, nakikita ko ang batang minsang uhaw —
ngayon ay taong nagbibigay ng buhay sa iba.
ANG ARAL NG BUHAY
Minsan, isang maliit na kabutihan lang ang hinihingi ng kapwa mo — isang baso ng tubig, isang ngiti, isang pag-unawa.
At kung ipagkakait mo ‘yon, hindi mo alam kung gaano kalalim ang tatama noon sa puso ng taong nangangailangan.
Pero kung ibibigay mo, baka iyon mismo ang simula ng pagbabago — hindi lang sa kanya, kundi sa’yo rin.
Ngayon, kahit may edad na ako, lagi kong dala sa isip ko ang pangalang iyon — Nathan.
Ang batang hindi ko tinulungan noon,
na naging doktor na tumulong sa’kin nang higit pa sa kaya kong suklian.
