“NAKASAKAY AKO SA ISANG TAXI AT PINAKIKINGGAN KO LANG ANG KWENTO NI MANONG DRIVER — PERO BAGO AKO BUMABA, ISANG LINYA LANG ANG SINABI NIYA NA HINDI KO MALILIMUTAN HABANG BUHAY.”
Gabi iyon na pagod ako galing trabaho.
Umulan, trapik, at basang-basa ang mga kalsada ng Maynila.
Habang nakasilong ako sa ilalim ng poste, pumarada sa harap ko ang isang dilaw na taxi — may amoy ng lumang air freshener at radyo na mahina ang tunog.
“Saan tayo, Ma’am?” tanong ng matandang driver, mga singkwenta na siguro, may maamong mukha.
“Sa Quezon City po, Manong.”
Tahimik kaming umalis.
Wala akong balak makipagkwentuhan, pero habang nakatingin ako sa mga ilaw sa labas ng bintana,
narinig ko siyang marahang kumanta — lumang awit, malungkot, parang awitin ng isang taong naghihintay.
“Ganda ng boses niyo, Manong,” sabi ko, pilit na ngumiti.
“Ay, naku, sanay lang po. Ginagawa kong pampalipas oras. Saka para ‘di ako antukin.”
Ngumiti ako. Pero hindi ko inaasahan na pagkatapos ng isang katahimikan, siya mismo ang nagbukas ng usapan.
ANG KWENTO NI MANONG
“Alam niyo, Ma’am,” sabi niya habang nakatingin sa daan,
“sa taxi, madalas akong may nasasakay na umiiyak, tumatawa, nagmamadali, o nagtatago.
Pero minsan, may isang pasahero akong hindi ko makalimutan.”
Tahimik ako, nakikinig.
“Babaeng tahimik lang, tulad niyo. Umupo sa likod, umiiyak.
Sabi ko, ‘Miss, ayos ka lang ba?’
Ang sagot niya, ‘Hindi po, pero ayos lang.’”
Tumawa siya ng mahina, mapait.
“Tinanong ko kung gusto niya ng tissue, sabi niya hindi kailangan.
Tapos habang pauwi siya, nagkwento —
iniwan daw siya ng lalaking minahal niya sa loob ng pitong taon.
Naisip kong kung gaano kalalim ang sugat ng babae, ganoon din pala kalalim ‘yung pag-ibig niya.”
Nilingon ko siya, pero agad siyang tumingin ulit sa daan.
“At alam niyo, Ma’am, habang nagkukwento siya, narealize ko —
ang hirap palang maging taong marunong magmahal, pero hindi marunong alagaan ang sarili.”
Tahimik.
Ang tanging maririnig ay ang ugong ng makina at ang ulan sa bubong ng taxi.
ANG HINDI INAASAHANG KATOTOHANAN
Pagdating namin sa may stoplight, napatingin ako sa side mirror.
Nakita ko ang mga mata ni Manong — mapupungay, puno ng alaala.
Hindi na ako nakatiis.
“Manong,” sabi ko, “anong nangyari sa pasahero na ‘yon?”
Ngumiti siya, pero mahina.
“Hindi ko na siya nakita ulit. Pero noong gabing ‘yon…
naisip ko, baka kaya ako naging taxi driver — para marinig ang mga kwento ng ibang tao.
Kasi minsan, ‘pag masyado kang nasaktan, gusto mo na lang maging tagapakinig.”
“Bakit po? May nasaktan din po kayo?” tanong ko.
Sandali siyang tumahimik.
Tapos ngumiti.
“Meron, Ma’am. Tatlumpung taon na kaming kasal ng asawa ko noon.
Pero nung nagkasakit siya, hindi ko man lang nasabi araw-araw kung gaano ko siya kamahal.
At nung mawala siya… wala na akong pagkakataon.”
Tumulo ang luha ko nang hindi ko namamalayan.
Hindi ko kilala si Manong, pero bawat salita niya ay parang salamin ng sariling mga sugat.
ANG LINYA NA HINDI KO MAKALIMUTAN
Pagdating namin sa tapat ng condo ko, inabot ko ang bayad.
“Magkano po, Manong?”
“₱230 lang po. Pero may dagdag akong libre, Ma’am — payo.”
Ngumiti ako.
“Ano po ‘yon?”
Tumingin siya sa akin sa rearview mirror,
at sa malamlam niyang boses, sinabi niya ang mga salitang tatatak sa isip ko habambuhay:
“Sana, mahanap mo ‘yung bagay na nawala sa akin.”
“Ano pong ibig niyong sabihin?” tanong ko.
Ngumiti siya, umiwas ng tingin.
“Yung tapang magmahal ulit.”
Hindi ko na nasagot.
Bumaba ako ng taxi habang ang ulan ay patuloy sa pagbuhos.
Tumingin ako sa papalayong ilaw ng taxi,
at sa puso ko, parang may sumindi na maliit na liwanag —
liwanag ng pag-asa.
EPILOGO
Makalipas ang isang linggo, bumalik ako sa parehong lugar kung saan ako sumakay.
Nagbabakasakali akong muling masakay si Manong Lucas —
oo, nakita ko kasi ‘yung pangalan niya sa ID na nakasabit sa salamin.
Pero hindi ko na siya nakita.
Ang tanging naiwan sa akin ay ang tinig niya sa isip ko:
“Sana, mahanap mo ‘yung tapang magmahal ulit.”
At tuwing umuulan,
kapag nakasakay ako sa taxi,
lagi kong pinagmamasdan ang driver —
baka siya, o baka iba —
pero sa bawat biyahe, tinuturo sa akin ng buhay na hindi lahat ng pag-ibig ay dapat magtagal.
May ilan, dadaan lang para gisingin ka,
para ipaalala sa’yo na may puso ka pa.
