“TINAWANAN NILA AKO DAHIL ANG NANAY KO NAMUMULOT NG BASURA — PERO ISANG LINYA LANG SA GRADUATION ANG NAGPAIYAK SA LAHAT.”
Ako si Arvin, at mula pagkabata, hindi ko ikinahiya kung saan ako nanggaling.
Ang nanay ko, si Nanay Rosa, ay isang basurera — isang babaeng araw-araw hinaharap ang init ng araw, amoy ng basura, at pangmamata ng lipunan, para lang mabuhay kami.
Pero habang ako ay lumalaki, natutunan kong hindi lahat ng tao marunong umintindi.
Hindi lahat ng tao marunong tumanaw ng dignidad sa pawis at hirap ng iba.
ANG MGA TAWA AT LARAWAN NG PANGHUHUSGA
Elementary pa lang ako, pinagtatawanan na ako ng mga kaklase ko.
“Anak ng basurera!”
“Uy, baka amoy basura na naman!”
“Baka dalhin niya mga bote dito!”
Ang sakit.
Araw-araw akong nag-iisa.
Sa upuan sa canteen, ako lang mag-isa.
Kapag may group work, walang gustong makipag-group sa akin.
Minsan, habang kumakain ako sa gilid, may lumapit at itinapon ang balat ng tinapay sa harap ko.
“Oh, baka gusto mo ‘yan, pang negosyo ng nanay mo!”
Hindi ako lumaban.
Umuwi ako at tahimik lang na humiga sa tabi ni Nanay, habang siya ay pagod na pagod, nag-aayos ng mga bote.
Hindi ko kayang sabihin sa kanya.
Kasi ayokong madagdagan pa ang bigat na dala niya araw-araw.
ANG 12 TAON NG PANLALAIT AT PANGARAP
Lumipas ang mga taon, pareho pa rin.
Sa elementary, sa high school — ako pa rin ang tinutukso.
Ang tanging kaibigan ko ay ang mga libro, at ang pangarap kong makapagtapos.
Tuwing umaga, makikita ko si Nanay na naglalakad bitbit ang kariton, pawisan, at nangingiti sa tuwing makikita akong naka-uniporme.
“Anak, pasensiya na kung ganito lang si Nanay.”
Ngumiti ako.
“Hindi po, Nay. Wala akong mas hihigit pa sa inyo.”
At sa bawat gabing pagod siya, ako naman ay nag-aaral sa ilalim ng ilaw ng kandila.
Habang siya’y natutulog, sinasabi ko sa sarili ko:
“Balang araw, Nay… mapapahinga ka rin.”
ANG ARAW NA HINDI KO MAKALIMUTAN
Graduation day.
Puno ang gymnasium.
Lahat ng magulang naka-bestida, naka-barong, may dalang bouquet ng bulaklak.
Sa pinakadulo ng upuan, nakita ko si Nanay — suot ang lumang bestidang hiniram sa kapitbahay.
May mantsa sa laylayan, pero sa akin, siya ang pinakamagandang babae sa buong mundo.
Tinawag ang pangalan ko.
“VALEDICTORIAN — ARVIN REYES!”
Tahimik ako habang umaakyat sa entablado.
Habang bitbit ang medalya, naririnig ko pa rin ang mga bulungan:
“Siya ‘yung anak ng basurera.”
“Tingnan mo, nandiyan pa ‘yung nanay niya sa dulo.”
Pero sa oras na iyon, wala na akong takot.
Humawak ako sa mikropono.
Huminga ako nang malalim.
ANG LINYA NA NAGPAIYAK SA BUONG ESKWELAHAN
“Maraming salamat po sa mga guro, sa mga kaklase, at sa lahat ng magulang na nandito.
Pero sa lahat ng ito, may isang taong dapat kong pasalamatan higit kaninuman —
ang babaeng tinatawanan n’yo noon sa labas ng school, ang babaeng namumulot ng basura para makapag-aral ako.”
Tahimik.
Walang kumilos.
Lahat nakatingin lang.
“Oo, siya po ‘yung nanay kong basurera.
Pero gusto kong malaman ninyo —
habang pinagtatawanan n’yo siya, siya naman ay nagbabayad ng pangarap ko.
Bawat bote, bawat plastik, bawat kalyo sa kamay niya — ‘yon ang dahilan kung bakit ako narito ngayon.”
Narinig ko ang unang paghikbi.
Sinundan ng isa pa.
Hanggang sa halos lahat ng tao sa gymnasium ay umiiyak.
Maging ang mga kaklase kong dating lumalayo sa akin, yumuko.
“Kung basura man ang pinupulot niya,
ako ang pinakamagandang kayamanang nahanap niya sa mundo.”
Palakpakan.
Luha.
At sa unang pagkakataon sa loob ng 12 taon, nakita kong nakatingala na sila sa akin — hindi bilang “anak ng basurera,” kundi bilang taong ipinagmamalaki nila.
ANG INA NA PINAKAMARANGAL
Pagkatapos ng seremonya, lumapit ako kay Nanay.
Umiiyak siya habang yakap ako nang mahigpit.
“Anak, pinaiyak mo sila.”
Ngumiti ako, umiiyak din.
“Hindi po ako, Nay. Kundi ang katotohanan ng sakripisyong ginawa n’yo.”
Pag-uwi namin, naglakad kami pauwi, siya bitbit ang medalya ko sa leeg niya.
Sabi ko,
“Nay, sa inyo ‘yan. Kasi kayo ang dahilan kung bakit ako tumayo rito.”
Ngayon, ako na ang guro sa eskwelahang dati kong pinagtapusan.
At sa tuwing may estudyanteng nilalait dahil mahirap, sinasabi ko palagi:
“Hindi nakakahiya ang pagiging mahirap.
Nakakahiya lang kung mawalan ka ng puso at respeto sa taong nagsusumikap.”
At tuwing uuwi ako, makikita ko pa rin si Nanay sa lumang kariton niya, pero ngayon, may nakapaskil doon na karton na may nakasulat:
“DITO NAGMULA ANG ISANG GRADUATE NA MAY PUSO.”
At doon ako ngumiti — kasi alam kong ang pangarap naming mag-ina, natupad na.
Don’t judge a book by it’s cover.
Hindi masama ang namumulot ng basura,ito ay legit na trabaho para sa akin,hindi dapat husgahan dahil hirap ang dinanas nila ulan,init, ang natagamtaman nila.
Napakagandang isipin:
Huwag manglait sa taong nagtatrabajo kahit mahirap kinakaya ng MARANGAL.na dapat tularan ng mga susunod na henerasyon.
Isapuso ang paghihirap at pagal ng magulang sa ikagaganda ng buhay para sa pamilya,lalo sa mga ANAK na mapagtapos sa pag-aaral.
Nakakarelate ang kwento po kase mahirap din kami no read no write magulang namin at mula pa maliit kami d kami nakita ng tatay kundi salita lang namin kilala nya kase malabo mata sabi inborn na hindi malinaw mata malabo, pero nagsumikap kami tumulong sa kanila mula elemntary sa pagsasaka mairaous lang pang araw araw at kulang pa minsan, nandyan yong hihiram ng bigas nanay ko sa mga may kaya sa lugar namin para lang may maipakain sa amin. kaya kahit hindi kami nag uusap at hindi kami nagreklamo ginawa po namin magkakapatid ang kaya namin. hindi man kami nakapagtapus ng pag aaral nakakapagtrabaho naman kami ng marangal tulad ko po at aking mga kapatid ako Utility worker ako mula 26 yrs old ako hangang ngayon 52 na ngayon nov. 26 Utility parin. hindi ko ikinahihiya ang trabaho ko pero hindi naman paglilinis ang naging trabaho ko bilang isang tinatawag na utility ang swekdo ko utility grade pero mga nagawa ko mas higit pa. as feeding staff Canteen staff. messenger. nananhi. gardener. at iba pa. sa lahat ng ito sa tulong din naman ng aking mga kapit ibinuhus nlg nami sa aming mga anak lahat ng lakas namin para mapagtapus namin cla ng pag aaral. at higit sa lahat anv pananalig sa Diyos ay hindi dapat mabawasan. as you know na cya yong buhay. at liwanag. with out him we are nothing. Amen
Ang ganda ng mga kwento nyo lagi kong sinubaybayan minsan tumutulo na ang luha habang nagbabasa. Salamat and God blessed sa inyo.
Napakahirap igapang Ng magulang Ang kanilang anak sa pag aaral, subalit sa tulong Ng alternative learning system natulungan Silang mag aral muli. May story ko tulad Ng anak Ng basurero. Sir di Ako makapasok sa skol Wala Kong pamasahe, may sakit Ang nanay ko, Ako Muna manganglakal. Sir hihinto na ko! Sabi ko wag dadalan kita Ng module at kukunin ko pag tapos ka Ng sagutan, sayang malapit na at magtatapos na Ang taon Ng pag aaral. Bakit ganun biktima Tayo pangyayari sa buhay. Sa mga mag aaral nais makatapos ngunit walang pangsuportang pinansiyal.