BINAYARAN KO ANG HULING PERA KO PARA MAKAKAIN ANG ISANG BATA — HINDI KO INAASAHAN NA MAY MAGBABAGO SA BUONG BUHAY KO
Hindi ako mayaman.
Hindi rin ako bayani.
Ako si Rogelio, apatnapu’t dalawang taong gulang, arawan ang trabaho, at madalas ay kulang pa ang kita para sa sarili ko. May mga gabing natutulog akong gutom, at may mga umagang gumigising akong walang kasiguruhan kung may kakainin pa ako sa tanghali.
Noong araw na iyon, limampung piso na lang ang pera ko.
Iyon na ang huli.
Pamasahe ko sana pauwi. Kung gagamitin ko iyon, makakauwi ako. Kung hindi, maglalakad ako ng halos dalawang oras. Pagod na pagod na ang katawan ko. Masakit ang tuhod ko. Nanginginig ang sikmura ko sa gutom.
Pumasok ako sa isang maliit na karinderya para uminom lang sana ng tubig.
At doon ko siya nakita.
Isang batang lalaki, mga siyam o sampung taong gulang. Payat. Gusot ang damit. Nakaupo sa isang sulok, nakatitig sa mga ulam na parang pinapanood ang isang bagay na hindi niya kayang abutin.
Paulit-ulit siyang lumulunok.
“Nanay,” mahina niyang sabi sa tindera, “pwede po bang sabaw lang?”
Tumigil ang mundo ko.
“Wala ka bang pera?” tanong ng tindera, halatang sanay na sa ganoong tanong.
Umiling ang bata.
“Nagtrabaho po si Mama kanina,” sagot niya. “Sabi niya po babalik siya… pero hindi pa po.”
Tahimik ang karinderya.
May mga kumakain. May mga may ulam. May mga may kanin. Pero walang nagsalita.
At ako—hawak ang huling limampung piso ko—ay biglang nakaramdam ng bigat sa dibdib.
Umupo ako sa kabilang mesa. Pinaglaruan ko ang barya sa bulsa ko.
Kung ibibigay ko ito, wala na akong pamasahe.
Maglalakad ako pauwi. Gutom. Pagod. Madilim ang dadaanan.
Pero kung hindi ko ibibigay…
Makikita ko ang batang iyon na uuwi ring gutom.
Tumayo ako bago pa man ako magbago ng isip.
“Ate,” sabi ko sa tindera, “isang kanin, ulam, at sabaw para sa bata.”
Napatingin siya sa akin.
“Sigurado ka?” tanong niya.
Tumango ako.
Inabot ko ang limampung piso.
Iyon na ang lahat ng meron ako.
Nang ihain ang pagkain, nanginginig ang kamay ng bata.
“Kuya…” sabi niya, halos hindi makapaniwala. “Para po ba sa akin?”
Ngumiti ako kahit masakit ang sikmura ko.
“Oo,” sagot ko. “Kumain ka.”
Hindi siya agad kumain.
Nagdasal muna siya.
Tahimik. Taos-puso.
At sa bawat subo niya, parang may gumagalaw sa loob ng dibdib ko—hindi gutom, kundi gaan.
“Salamat po,” sabi niya matapos kumain. “Hindi ko po ‘to makakalimutan.”
Tumango lang ako. Ayokong umiyak sa harap ng bata.
Paglabas ko ng karinderya, nagsimula akong maglakad pauwi.
Mabigat ang bag. Mabigat ang paa. Gutom ang tiyan.
Pero magaan ang loob.
Habang naglalakad ako sa gilid ng kalsada, may tumigil na kotse sa tabi ko.
“Kuya!” sigaw ng isang boses.
Lumingon ako.
Isang lalaking naka-long sleeves, mukhang disente. Kasama niya ang tindera at ang bata.
“Kayo po ba ‘yung tumulong sa kanya?” tanong ng lalaki.
Tumango ako, naguguluhan.
“Ako po ang may-ari ng karinderya,” sabi niya. “At nakita ko po sa CCTV ang ginawa n’yo.”
Nanlaki ang mata ko.
“Hindi po ako humihingi ng kapalit,” agad kong sabi.
Ngumiti siya.
“Alam ko,” sagot niya. “Kaya po kayo ang hinahanap ko.”
Inabot niya sa akin ang sobre.
“May trabaho po kaming bakante,” dagdag niya. “At may libreng pagkain araw-araw. Kung tatanggapin n’yo.”
Nanginig ang kamay ko.
“Bakit… ako?” tanong ko.
Tumingin siya sa bata.
“Dahil ang taong handang ibigay ang huli niyang pera para sa iba,” sagot niya, “ay hindi mahirap sa puso.”
Nang gabing iyon, hindi ako nagutom.
Hindi lang dahil may pagkain—kundi dahil natutunan ko ang isang bagay na hinding-hindi ko makakalimutan:
Ang huling pera mo, kapag ibinigay mo nang bukal sa puso,
minsan… nagiging simula ng isang bagong buhay.
