SA ARAW NG PASKO, IPINAGTABUYAN NIYA ANG BIYENAN NIYA — PERO ANG ISANG LINYA NG LALAKI ANG NAGPATAHIMIK SA BUONG BAHAY
Pasko sana.
Araw ng saya.
Araw ng pamilya.
Pero ang araw na iyon… naging sandali ng kahihiyan, sigaw, at katotohanang matagal nang tinatakpan.
Ako si Daniel — anak, asawa, at lalaking napagitna sa dalawang babaeng mahal ko.
Pero sa araw na iyon… napatunayan ko kung sino ang tunay na marunong magmahal.
ANG SIGAW NA NAGBASAG NG KATAHIMIKAN
Pagpasok ko sa kusina, nabungaran ko agad ang asawa kong si Lara — pulang-pula hindi lang ang damit niya, kundi pati ang galit sa mukha niya.
Nakatusok ang daliri niya sa matandang babae na hindi na nakalaban — ang Mama ko.
“ANO KA BA NAMAN, MOM?! KABILANG-BILANG NA SINABI KO—
HUWAG MONG GALAWIN ANG PAGKAIN! HINDI KA BISITA DITO!”
Hindi makatingin si Mama.
Nakatayo lang, tahimik, parang bata na sinisigawan sa harap ng maraming tao.
Masakit.
Mas masakit kasi naririnig iyon ng mga pamangkin, pinsan, at kapamilya.
At ako?
Parang nakapako sa sahig.
ANG KATOTOHANANG HINDI NYA ALAM
Sa gitna ng galit ni Lara, biglang napangiti si Mama—hindi dahil natutuwa, kundi dahil tinatago niya ang lungkot.
“Iha… nilagay ko lang sa mesa ang cake. Para lang makatulong. Pasensya na kung mali.”
Pero bago pa maipagtanggol ni Mama ang sarili niya, sumigaw ulit si Lara:
“AYOKONG NANGHIHIMASOK KA! ITO ANG BAHAY KO!
KUNG HINDI MO KAYA SUMUNOD, UMALIS KA NA!”
At doon ko nakita—
ang mata ni Mama, unti-unting napuno ng luha.
Hindi alam ni Lara.
Hindi alam ng mga bisita.
Pero alam ko.
Si Mama… may sakit.
Nawawala na ang lakas ng kamay.
Nawawala na ang memorya niya minsan.
At sa kabila noon, nagpipilit siyang makatulong.
Dahil iyon ang nakasanayan niya noong buhay pa si Papa.
ANG SIGAW NA NAGPAHINTO SA LAHAT
Lumapit ako sa gitna nila.
“Lara. Tama na.”
Pero parang hindi niya ako narinig.
“Daniel, bakit mo siya pinapanigan?! Ginulo niya ang mesa ko! Pasko ito! Ayoko ng stress!”
At doon ako napatingin sa Mama ko — yung babae na nagpalaki sa akin, nagpagutom para may makain ako, naglakad kahit ulan para lang makapag-aral ako.
Hindi ko na kaya.
“LARA… SI MAMA ANG NAGBAKE NG CAKE NA ‘YAN.”
“Ha?”
“Pilit niyang ginawa kahit masakit ang kamay niya. Kasi sabi niya… matagal ka nang hindi ngumiti pag Pasko.”
Tahimik ang buong kusina.
“At ‘yung mesa na inaaway mo… siya ang naglinis niyan ng maaga pa lang. Para lang hindi ka mapagod.”
Unti-unting nanlumo ang mukha ni Lara.
Parang unti-unting bumagsak ang pader ng yabang at galit.
ANG PAGKAKAINTINDI NA HULING HULI NA
Nanginginig si Lara, lumapit kay Mama.
“Mom… bakit hindi mo sinabi?”
Hindi sumagot si Mama agad.
Ngumiti lang siya — yung ngiting puno ng pagod at awa.
“Ayoko kayong istorbohin, iha.
Pasko ngayon. Dapat masaya.”
At doon tuluyang bumigay si Lara.
Lumuhod siya.
Niyakap ang biyenan niyang sinigawan niya ilang minuto lang ang nakaraan.
“Mom… patawarin niyo po ako.”
Hawak ko ang balikat nila, sabay sabi:
“Wala nang kailangan pag-awayan. Basta ngayong Pasko… buo tayo.”
At sa kauna-unahang pagkakataon sa napakahabang panahon—
umiyak si Mama, pero dahil sa saya.
EPILOGO — ANG PASKONG NAGHILOM
Kinabukasan, inuulit-ulit ni Lara ang isang linya:
“Dapat pala minahal ko siya noon pa.”
At si Mama?
Masaya. Tahimik. Kontento.
Minsan, kailangan lang malaman ng tao ang katotohanan —
para maunawaan ang puso na matagal na niyang sinusugatan.
